देशाचे भवितव्य घडण्यामध्ये शिक्षकाची भूमिका सर्वात महत्त्वाची असते त्या अनुषंगाने त्यांची दखल व त्यांच्या कार्याचे गुणगौरव केला पाहिजे असे मत माजी राष्ट्रपती व उपराष्ट्रपती डॉ सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचे मत होते. म्हणून त्यांनी “माझा वाढदिवस साजरा करण्याऐवजी 5 सप्टेंबर हा शिक्षक दिन म्हणून पाळला गेला तर हा माझा अभिमान वाटेल”.त्यांनी याकडे शिक्षणाचे महत्व अधोरेखित करण्याची आणि तरुण मनांचे पालनपोषण ज्ञान वाढवणे आणि समाजामध्ये काहीतरी चांगलं रुजू द्यावे या भूमिकेतून शिक्षकाची भूमिका अधोरेखित करण्याची संधी त्यांना मिळेल आणि शिक्षकांचे गुणगौरव आणि त्यांचे कार्य सर्व समाजाला व्यवस्थितपणे समजेल
डॉ.सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचा जन्म व शिक्षण-
डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचा जन्म आंध्र प्रदेश आणि तामिळनाडू राज्यांच्या सीमेजवळच्या पूर्वीच्या मद्रास प्रेसीडेंसीमधील थिरुट्टानी भारताजवळील एका खेड्यात एका तेलुगू ब्राह्मण कुटुंबात झाला. राधाकृष्णन यांना त्यांच्या संपूर्ण शैक्षणिक जीवनात शिष्यवृत्ती देण्यात आली. ते वेल्लोर येथील वुरहीस महाविद्यालयात दाखल झाले परंतु वयाच्या १७ व्या वर्षी त्यांनी मद्रास ख्रिश्चन महाविद्यालयात प्रवेश घेतला. तेथून १९०६ मध्ये त्यांनी तत्त्वज्ञानात पदव्युत्तर पदवी संपादन केली.
भारतात दरवर्षी ५ सप्टेंबर हा दिवस शिक्षक दिन (Teacher’s day) म्हणून साजरा केला जातो. हा दिवस डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन, एक विख्यात विद्वान आणि तत्त्वज्ञ आणि भारताचे दुसरे राष्ट्रपती यांच्या जयंतीनिमित्त पाळला जातो. हा दिवस आपल्या जीवनातील शिक्षकांची भूमिका आणि महत्त्व यांचा सन्मान करण्यासाठी समर्पित आहे. शिक्षक केवळ विद्यार्थ्यांसोबत ज्ञानाची देवाणघेवाण करत नाहीत तर त्यांना योग्य मार्गावर ठेवण्यासाठी ते नेहमीच प्रयत्नशील असतात.
डॉ.सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांच्या उल्लेखनीय दहा बाबी-
- राधाकृष्णन 1952 मध्ये भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती म्हणून निवडून आले आणि नंतर भारताचे दुसरे राष्ट्रपती म्हणून निवडले गेले (1962-1967)
- डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन (5 सप्टेंबर 1888 – 17 एप्रिल 1975) हे भारतीय तत्त्वज्ञ, राजकारणी आणि शिक्षणतज्ज्ञ होते.
- शिक्षणाच्या सामर्थ्यावर आणि आपले जीवन घडवण्यात शिक्षकांच्या भूमिकेवर विश्वास ठेवणारे ते एक उल्लेखनीय व्यक्ती होते. विद्यार्थ्यांचे भविष्य घडवण्यात शिक्षकांची भूमिका महत्त्वाची असते, असे त्यांचे मत होते.
- राधाकृष्णन यांचा शिक्षणाच्या परिवर्तनीय शक्तीवर विश्वास होता आणि त्यांना शिक्षकी पेशाविषयी खूप आदर होता.
- जेव्हा ते राष्ट्रपती झाले, तेव्हा त्यांच्या काही विद्यार्थ्यांनी त्यांना 5 सप्टेंबर रोजी त्यांचा वाढदिवस साजरा करण्याची परवानगी देण्याची विनंती केली. महान विद्वानांनी उत्तर दिले, “माझा वाढदिवस साजरा करण्याऐवजी, 5 सप्टेंबर हा शिक्षक दिन म्हणून साजरा केला गेला तर हा माझा अभिमान आहे. “
- त्यामुळे ५ सप्टेंबर हा दिवस भारतात शिक्षक दिन म्हणून साजरा केला जातो.
- डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांनी भारताच्या शैक्षणिक आणि राजकीय परिदृश्यावर खोल छाप सोडली. त्यांच्या शहाणपणाबद्दल आणि भारतीय संस्कृतीच्या आकलनाबद्दल त्यांना मनापासून आदर होता.
- राधाकृष्णन यांना त्यांच्या आयुष्यात भारतरत्न, भारतातील सर्वोच्च नागरी पुरस्कार आणि ब्रिटिश रॉयल ऑर्डर ऑफ मेरिटचे मानद सदस्यत्व यासह अनेक पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात आले.
- शिक्षक दिनी, आपण डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन आणि त्यांचा शिक्षण आणि शिक्षकांच्या सामर्थ्यावरील विश्वासाचे स्मरण करूया
- शिक्षण आणि तत्त्वज्ञानातील त्यांच्या योगदान प्रेरणादायी आहे.